zaterdag 14 april 2018

Marshallen in Twente

In de zomer van 1972 werd ik plotseling uitgezonden naar Enschede om daar op de vliegbasis Twenthe de vluchten van de regionale KLM dochtermaatschappij NLM (tegenwoordig KLM Cityhopper) te gaan afhandelen; dit ter vervanging van de ziek geworden station-manager. 

Veelheid van werkzaamheden

Op Twente hield de positie van station-manager in, dat in dat je eigenlijk de hele vluchtafhandeling moest doen met uitzondering van het laden en lossen van de  bagage. Dat laatste werd gedaan door de uitbater van het café, dat ook in het stationsgebouwtje was gevestigd. De rest moest ik zelf doen: afhandeling van passagiers en bagage, maken van boekingen, verkoop van tickets, meteo-  en operationsbriefing van de bemanning van de Fokker F27 'Friendship'  die na de dagelijkse nachtstop s’morgens vroeg vertrok, de bediening van  het externe stroomaggregaat of in goed luchtvaartjargon de groundpower-unit, het geven van de tekens aan de vliegers dat ze de motoren konden starten en dat ze konden wegtaxiën, etcetera.

De eerste avond  op Twenthe zat ik rustig in mijn kantoortje te werken  toen de kroegbaas/bagageman, na de landing van de nachtstopmachine op de deur klopte en  mij mededeelde dat het tijd werd om naar buiten te gaan en dat de verlichte marshallerstaven in de hoek van het kantoortje stonden. De schrik sloeg mij om het hart. Hier had niemand het over gehad voordat ik naar vrij plotsklaps naar Twenthe vertrok.

Ik probeerde mij in te prenten hoe de marshallers op Schiphol dat ook al weer deden. Ik had hen dat inmiddels ontelbare keren zien doen maar nooit gedacht dat ik dat ooit zelf zou moeten  doen. Enfin, ik naar buiten met mijn verlichte staven en met het lood in mijn schoenen.
“Hij moet daar ongeveer staan”, sprak de bagageman, wijzend op een stuk van het platform.
Daar kwam  de Friendship al aan en, naar mijn gevoel, ook nog met een behoorlijke vaart; ik moest de zenuwen die door mijn lijf gierden met alle mogelijke middelen de baas blijven. Ik verrichte vervolgens iets dat ik nog steeds  als een huzarenstukje beschouw en dat wonderlijk goed afliep want het vliegtuig kwam precies op de juiste plek tot stilstand.

Start van een vriendschappelijke relatie

De vliegers kwamen naar buiten en we stelden ons aan elkaar voor. Daarna volgde, volgens mijn herinnering, ongeveer dit gesprek:
Gezagvoerder Dick Nieboer: "Ben je nieuw hier?”
Ik:”Ja, hoe ging dat?”
Dick:”Hoe ging wat?”
Ik:”Dat marshallen, ging dat goed?”
Dick:”Jazeker, hoezo?”
Ik:”Ik had het namelijk nog nooit eerder gedaan en ik was er ook absoluut niet op voorbereid dat dit tot mijn takenpakket zou behoren.”
Dick:”Jemig, als ik dat geweten had, had ik wat minder hard gereden maar als je het de volgende keren net zo doet is het prima want ik heb niets bijzonders gemerkt. Je zal wel geschrokken zijn dus laten we maar even wat gaan drinken in het cafe.”

Dat was het begin van een vriendschappelijke relatie die tot op de dag van vandaag voortduurt.
Ik ben mijn KLM loopbaan geëindigd als woordvoerder/voorlichter  bij het bureau corporate communicatie en Dick als  chef-vlieger en gezagvoerder op de McDonnell Douglas MD-11.

Jubileum

Het is dit jaar 50 jaar geleden dat de Nederlandse Luchtvaart Maatschappij (NLM) werd opgericht (in 1966) en haar eerste vluchten uitvoerde. (NB. Peter heeft dit  artikel in 2016 geschreven)
Routekaartje
De Waarheid, 13-8-1966
Aanvankelijk waren dat alleen vluchten van Amsterdam naar de binnenlandse bestemmingen Rotterdam, Enschede, Groningen (Eelde), Eindhoven en Maastricht. Er werd in eerste instantie gebruik gemaakt van twee Fokker F27's die waren gehuurd van de Koninklijke Luchtmacht.
De passagiers waren voornamelijk zakenreizigers die op Schiphol overstapten op vluchten naar verder weg gelegen Europese of intercontinentale bestemmingen.
Binnen enkele jaren werd de vloot uitgebreid met extra F27's, die tevens diensten gingen uitvoeren naar regionale Europese bestemmingen zoals Dusseldorf, Bremen, Hamburg en Brussel.In de loop van de jaren zeventig werd de vloot uitgebreid met enkele Fokker F28's.

In maart 1988 nam KLM de regionale maatschappij Netherlines over en werd de naam gewijzigd in KLM CityHopper,. Beide maatschappijen fuseerden in in maart 1991.  Zowel het routenet als de vloot werden in die tijd voortdurend uitgebreid. Er werd gevlogen naar tientallen Europese bestemmingen en de vloot bestond in de jaren negentig uit vliegtuigen van de types Fokker 50, -70 en -100 en Saab 340B.
Dankzij de sterk verbeterde infrastructuur over de weg en het spoor konden in de loop van de tijd de verliesgevende binnenlandse routes worden opgegeven.
Inmiddels bestaat de vloot uit voornamelijk Embraer E190 (ingevoerd in 2008) en E175 vliegtuigen. De nu nog overgebleven Fokker 70's zullen, helaas, binnen afzienbare tijd de vloot moeten verlaten.

Bronnen:
Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland 25-07-1966: Voorlopige dienstregeling vastgesteld Binnenlands luchtnet start half augustus
Algemeen Handelsblad 28-07-1966: KLM wil meer zekerheden-Binnenlands luchtnet nog niet zeker 
Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland 01-08-1966: Friese hoofdstad heeft oude rechten HEEFT LEEUWARDEN KANS OP AANSLUITING LUCHTLIJNEN? EERST MOET EELDE GOED DRAAIEN, DAN MISSCHIEN OOK FRIESE VERBINDING 
Nieuwsblad van het Noorden 10-08-1966: Advies Contactcommissie-Half landingsgeld voor NLM ten behoeve van binnenlands net  en artikel 2
Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 11-08-1966: Enkele vliegreis R'dam-Schiphol gaat f 11.- kosten
Nieuwsblad van het Noorden 18-08-1966: Speciale enveloppen bij start NLM-net 
Nieuwsblad van het Noorden: 18-08-1966: Eerste Friendship nu al vol 
Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad18-08-1966: Naam NLM was al in bezit van Schreiner 
Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland 19-08-1966: NLM bestond reeds in 1919 Schreiner kocht in 1956 aandelen op 

2 opmerkingen: